Tanımlayıcı istatistikler, bir veri setini özetlemek ve temel özelliklerini tanımlamak için kullanılan istatistiksel yöntemlerdir. Bu istatistikler, verilerin dağılımını, merkezi eğilimini ve değişkenliğini anlamak için kullanılır. İşte tanımlayıcı istatistiklerin temel özellikleri:
- Ortalama (Mean):
- Veri setinin tüm değerlerinin toplamının, veri setindeki toplam öğe sayısına bölünmesiyle elde edilir. Ortalama, veri setinin merkezi eğilimini gösterir.
- Medyan (Median):
- Veri setini küçükten büyüğe sıralandığında ortadaki değerdir. Medyan, veri setindeki orta değeri temsil eder ve aykırı değerlere karşı daha dirençlidir.
- Mod (Mode):
- Veri setinde en sık tekrarlanan değeri ifade eder. Bir veri setinde birden fazla mod olabilir veya mod olmayabilir.
- Minimum ve Maksimum Değerler:
- Minimum değer, veri setindeki en küçük değeri temsil eder. Maksimum değer ise veri setindeki en büyük değeri gösterir.
- Çeyrek (Kartil) Değerler:
- Veri setini dört eşit parçaya ayıran değerlerdir. İlk çeyrek (Q1), ikinci çeyrek (Q2) medyanı temsil eder, üçüncü çeyrek (Q3) ise veri setinin üst yarısının ortasını ifade eder.
- Çeyrekler Arası Aralık (IQR):
- IQR, üçüncü çeyrek ve ilk çeyrek arasındaki farktır. IQR, veri setinin ortasındaki yüzde 50’lik kısmını ölçer ve aykırı değerlerin tespitinde kullanılır.
- Varyans ve Standart Sapma:
- Varyans, veri setindeki değerlerin ortalama etrafındaki dağılımın ölçüsüdür. Standart sapma ise varyansın kareköküdür. Standart sapma, veri setinin ne kadar değişken olduğunu gösterir.
- Çarpıklık (Skewness) ve Basıklık (Kurtosis):
- Çarpıklık, veri setinin çarpık olup olmadığını ölçer. Basıklık, veri setinin basık veya sivri olup olmadığını belirler.
- Frekans Dağılımı:
- Veri setindeki değerlerin sıklığını gösteren bir tablodur. Bu tablo, veri setinin dağılımını daha ayrıntılı bir şekilde incelemeye olanak tanır.
Tanımlayıcı istatistikler, veri setinin genel özelliklerini anlamak ve özetlemek için kullanılan temel araçlardır. Bu istatistikler, veri analizi sürecinde kullanıcılara veri setini anlamaları ve yorumlamaları konusunda yardımcı olur.